ELEKTRİK MOTORLARI
ELEKTRİK MOTORLARI
Elektrik motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren aygıta verilen isimdir. Her elektrik motoru biri sabit (stator) ve diğeri kendi çevresinde dönen (rotor) iki ana parçadan meydana gelmektedir. Bu ana parçalar, elektrik akımını ileten parçalar (sargılar gibi), manyetik akıyı ileten parçalar ve konstrüksiyon parçaları (vidalar ve yataklar gibi) vs. farklı parçalardan meydana gelmektedir.
Temel olarak elektrik motorları, alternatif akımla çalışan elektrik motorları ve doğru akımla çalışan elektrik motorları olarak ikiye ayrılırlar.
Alternatif akım motorları iki grupta toplanabilir: Asenkron motorlar (indüksiyon motorları) ve senkron motorlar. Bu motorların temel çalışma prensibi, manyetik saclardan yapılmış bir kütlenin, döner bir elektromanyetik alan yardımıyla sürüklenmesine dayanır.
Doğru akım motorları ise, doğru elektrik akımı ile çalışmak üzere tasarlanmıştır. En yaygın türleri fırçalı ve fırçasız olan tipleridir.
Öncesinde EFF şeklinde yapılan standart tanımları, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) tarafından yayımlanan ve 2009 yılında CENELEC ile Avrupa normu haline gelen; 2010 yılında ise TSE tarafından kabul edilen TS EN 60034-30 standardıyla, elektrik motoru verimlilik sınıflarına IE1, IE2, IE3 ve IE4 şeklinde bir tanımlama getirilmiştir. Bu yeni tanımlamaya göre IE1 standart verimli, IE2 yüksek verimli, IE3 çok yüksek verimli ve IE4 süper çok yüksek verimli motorlar olarak tanımlanmıştır. 60034-30-1 standardına istisnalar için ise başlıca; çoklu hızlar için tasarlanmış motorlar; mekanik çeviricili motorlar; pompa, fan, kompresörde olduğu gibi makinanın içine tamamen entegre edilen motorlar; sıvıya tamamen daldırılarak çalıştırılmak üzere tasarlanmış dalgıç motorlar, ex-proof ve fren motorları sayılabilir.
Alt Bölümler
